Zagrożenia
Powódź
Powódź to jedno z najczęściej występujących zagrożeń naturalnych, będącym zjawiskiem przyrodniczym o charakterze ekstremalnym, często gwałtownym, występującym nieregularnie.
Art. 9 ust. 10 ustawy Prawo wodne, definiuje powódź jako "czasowe pokrycie przez wodę terenu, który w normalnych warunkach nie jest pokryty wodą, w szczególności wywołane przez wezbranie wody w ciekach naturalnych, zbiornikach wodnych, kanałach oraz od strony morza, z wyłączeniem pokrycia przez wodę terenu wywołanego przez wezbranie wody w systemach kanalizacyjnych".
Dominują powodzie opadowe (w okresie wiosennym – roztopowe), na które mają wpływ czas trwania i intensywność opadu oraz parametry takie jak:
- ukształtowanie terenu,
- gęstość potoków górskich,
- rodzaj i wilgotność gruntu,
- wielkość i jakość powierzchni zalesionej.
Nadmierne opady powodują:
- erozję dna potoków,
- erozję brzegową,
- podmycie przyczółków mostów,
- zarumoszowanie przepustów pod drogami i dróg,
- wymycie poboczy dróg lokalnych i drogi głównej,
- zalanie budynków mieszkalnych (piwnic),
- zniszczenie indywidualnych ujęć wody, studni,
- zakłócenia w pracy stacji produkcji wody.
Pożar
Pożar to niekontrolowany proces spalania w miejscu do tego nieprzeznaczonym.
Dużym zagrożeniem pożarowym na terenie gminy jest gęste zalesienie, liczne szlaki turystyczne, stacja paliw, budynki mieszkalne, obiekty użyteczności publicznej. Zagrożenie pożarowe może wystąpić w dowolnym miejscu na terenie gminy.
Skutki – bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi, degradacja środowiska naturalnego.
Niekorzystne zjawiska atmosferyczne - anomalie pogodowe
Huragan
Wiatry halne - są anomaliami pogodowymi, które mogą wystąpić na całym terenie gminy. Mogą poczynić szkody w drzewostanie, zabudowaniach mieszkalnych, gospodarczych oraz w obiektach użyteczności publicznej, zrywanie odcinków linii energetycznych, konieczność ewakuacji ludności oraz utrudniających jazdę samochodów. Mogą spowodować zagrożenie życia i zdrowia oraz mienia mieszkańców gminy.
Według Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, w Polsce stosowana jest 3 stopniowa skala szacowania skutków działania wiatru:
1 stopień - uszkodzenia budynków, dachów; szkody w drzewostanie, łamanie gałęzi i drzew; utrudnienia komunikacyjne
2 stopień - uszkodzenia budynków, dachów; łamanie i wyrywanie drzew z korzeniami; utrudnienia w komunikacji; uszkodzenia linii napowietrznych
3 stopień - niszczenie zabudowań, zrywanie dachów; niszczenie linii napowietrznych; duże szkody w drzewostanie; znaczne utrudnienia w komunikacji; zagrożenie życia.
Susze
Brak wody w rzekach i obniżenie się poziomu wód gruntowych, będące skutkiem suszy, mają bardzo poważne konsekwencje dla życia i zdrowia ludności oraz gospodarki.
Mrozy, zawieje, śnieżyce
Silne mrozy – zgodnie z definicją IMGW, przyjmuje się, że silny mróz występuje wówczas, gdy temperatura powietrza spada poniżej -20°C. W aspekcie społecznym natomiast o silnych mrozach mówimy wtedy, gdy chłód staje się przyczyną śmierci ludzi i powoduje straty materialne.
Intensywne opady śniegu – obfite opady występujące na rozległym obszarze trwające kilka dni.
Zawieje, śnieżyce – jest zamiecią śnieżną przy równoczesnym opadzie śniegu. Zjawiska te powodują ograniczenie widzialności i powstawanie śnieżnych zasp. (definicja IMGW)
Skutki silnych mrozów i obfitych opadów:
- awarie linii energetycznych i telekomunikacyjnych, urządzeń przesyłowych, urządzeń grzewczych;
- przerwy w dostawach prądu i wody;
- zagrożenie dla zdrowia i życia osób starszych mieszkających samotnie;
- możliwość zawalenia się obiektów średnio i wielko-powierzchniowych o płaskich dachach;
- utrudnienia w komunikacji drogowej i uszkodzenia drzewostanu.
Awarie
Wodociągowe
W razie uszkodzenia lub wyłączenia dopływu wody, dostarczać ją będą do poszczególnych miejscowości beczkowozy.
Energetyczne
Awarie energetyczne (długotrwałe) stanowią duże zagrożenie dla mieszkańców:
- paraliż i zakłócenie pracy organów administracji, instytucji, banku, sklepów, stacji paliw,itp.,
- panika i dezinformacja wśród mieszkańców gminy,
- znaczny wzrost przestępczości i naruszeń porządku publicznego,
- brak możliwości dokonywania transakcji i zakupów środków niezbędnych do życia,
- ograniczone możliwości pracy i funkcjonowania podstawowej opieki zdrowotnej i stacji uzdatniania wody, spowodowane niewystarczającą mocą agregatów prądotwórczych,
- problemy w komunikacji spowodowane brakiem łączności komórkowej i stacjonarnej.
Gazowe
Zagrożenie może wystąpić i wywołać następujące skutki:
- zagrożenie pożarowe i wybuchowe związane z niewłaściwą eksploatacją oraz rozszczelnieniem ropociągu lub instalacji i urządzeń gazowych,
- uszkodzenia instalacji na skutek nieodpowiedniego prowadzenia prac ziemnych, przemieszczanie się gruntów lub złego wykonawstwa materiałów i przestarzałej technologii,
- duże zagrożenie dla życia, zdrowia i mienia,
- skażenie środowiska, skażenie gleby, powietrza, wód gruntowych na skutek rozszczelnienia lub pożaru ropociągu,
- oddziaływania skutków awarii gazociągu na inne instalacje i urządzenia znajdujące się w sąsiedztwie (telefony, wodociąg itp.)
Telekomunikacyjne
Na podstawie art. 176 ustawy Prawo telekomunikacyjne, przedsiębiorcy świadczący usługi telekomunikacyjne na obszarze większym niż jedna gmina są zobowiązani do posiadania planu działań w sytuacjach szczególnych zagrożeń określającego m.in. sposób zabezpieczenia publicznych sieci i urządzeń telekomunikacyjnych przed zakłóceniami, skutkami katastrof i klęsk żywiołowych oraz nieuprawnionym dostępem.
W planie zawarte są również zasady współpracy przedsiębiorcy z organami koordynującymi działania ratownicze, służbami ustawowo powołanymi do niesienia pomocy i podmiotami realizującymi zadania na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego. Z analizy dotychczas opracowanych planów przedsiębiorców telekomunikacyjnych wynika, że na awarie sieci i systemów łączności mogą mieć wpływ następujące kategorie zagrożeń:
- klęski żywiołowe i katastrofy naturalne;
- katastrofy i awarie techniczne;
- terroryzm i cyberterroryzm oraz zdarzenia o charakterze kryminalnym;
- czynniki społeczne i biznesowe.
Zakłócenia w transporcie
Przez teren gminy przebiega:
- droga ekspresowa S1 Bielsko-Żywiec
- droga wojewódzka Bielsko-Biała – Żywiec (ul. Żywiecka) przewóz materiałów niebezpiecznych (ON, benzyna, gaz propan-butan)
- droga wojewódzka nr 942 Bielsko-Biała – Szczyrk (ul. Bielska, ul. Wiślańska) przewóz materiałów niebezpiecznych (ON, benzyna, gaz propan-butan)
- drogi powiatowe i gminne, które ze względu na duże natężenie ruchu, stanowią zagrożenie wystąpienia zdarzeń drogowych
Skażenia radiacyjne
Zdarzeniem radiacyjnym określa się wydarzenie na terenie kraju lub poza jego granicami, związane z materiałem jądrowym, źródłem promieniowania jonizującego, odpadem promieniotwórczym lub innymi substancjami promieniotwórczymi, powodujące lub mogące powodować zagrożenie radiacyjne, stwarzające możliwość przekroczenia wartości granicznych dawek promieniowania jonizującego określonych w obowiązujących przepisach, a więc wymagające podjęcia pilnych działań w celu ochrony pracowników lub ludności. Przyczyny:
- awarie elektrowni jądrowych
- zdarzenia radiacyjne (stosownie źródeł promieniotwórczych)
- podczas transportu
- nieprawidłowe przechowywanie źródeł promieniotwórczych i odpadów promieniotwórczych
Epidemie, epizootie, epifitozy
Zgodnie z ustawą z dnia 5 grudnia 2008 roku, o zapobieganiu oraz zwalczaniu chorób zakaźnych u ludzi epidemia to „wystąpienie na danym obszarze zakażeń lub zachorowań na chorobę zakaźną w liczbie wyraźnie większej niż we wcześniejszym okresie albo wystąpienie zakażeń lub chorób zakaźnych dotychczas niewystępujących”. Katastrofalne skutki epidemii mogą dotknąć przede wszystkim duże skupiska ludzkie takie jak: szkoły, przedszkola, miejsca użyteczności publicznej.
Przyczyny
Nieświadome wprowadzenie czynnika patogennego (bakterie, wirusy) wskutek innych zdarzeń katastroficznych takich jak np.: powodzie, susze, niezachowanie określonych wymogów sanitarno-higienicznych weterynaryjnych (zatopienie i zniszczenie cmentarzy oraz grzebowisk zwierząt), w wyniku chorób odzwierzęcych, zawleczenie choroby z obszarów leżących poza granicami kraju, masowe migracje, bioterroryzm.
Skutki zagrożenia
Bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia osób (w tym również pośrednio w wyniku niewydolności systemu opieki zdrowotnej i/lub systemu opieki społecznej), utrudnienia w dostępie do żywności i wody pitnej, możliwa konieczność hospitalizacji/izolacji ludności, możliwość paniki wśród ludności oraz zagrożenie zakłócenia porządku publicznego możliwy wzrost przestępczości o charakterze kryminalnym oraz zwiększona liczba przestępstw i wykroczeń pospolitych (kradzieże z włamaniem, rozboje, niszczenie mienia).
Epizootia
Występowanie zachorowań na chorobę zakaźną, wśród zwierząt na danym terenie, w zdecydowanie większej liczbie niż w poprzednich latach rejestracji danych. Choroby zwierząt ze względu na czynnik etiologiczny dzielimy na choroby zakaźne i choroby niezakaźne.
Z punktu widzenia bezpieczeństwa chowu i hodowli zwierząt gospodarskich istotne są choroby zakaźne podlegające obowiązkowi zwalczania, w tym choroby zwierząt wolno żyjących, które mogą przenieść się na zwierzęta hodowlane.
Bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia osób w wyniku chorób odzwierzęcych (w tym również pośrednio w wyniku niewydolności systemu opieki zdrowotnej i/lub systemu opieki społecznej), okresowe utrudnienia w przemieszczaniu się, utrudnienia w dostępie do żywności i wody pitnej, możliwa konieczność hospitalizacji/izolacji ludności, możliwość paniki wśród ludności oraz zagrożenie zakłócenia porządku publicznego.
Epifitoza
Każde masowe występowanie na określonym terenie i w określonym czasie zachorowań roślin. Epifitozy roślin charakteryzują się opanowaniem przez określoną chorobę znacznej części masy tkankowej rośliny - gospodarza, występującej w skupieniach na określonym obszarze. Choroby roślin mogą być powodowane przez czynniki nieinfekcyjne: atmosferyczne (opady, niska i wysoka temperatura, niedostatek światła, wilgotność powietrza, zanieczyszczenie środowiska) oraz glebowe (niedobór lub nadmiar składników pokarmowych, zasolenie gleby, odczyn gleby, nadmiar lub brak wody, struktura gleby), a ponadto czynniki infekcyjne: wirusy, bakterie, grzyby i pasożyty.
Naruszenie porządku publicznego
Na terenie gminy z powodu niezadowolenia społecznego prowadzącego do czynnego protestu, mogą wystąpić blokady dróg, budynków administracji publicznej oraz demonstracje i strajki prowadzące do paraliżu komunikacji. Możliwe są także zbiorowe zakłócenia porządku publicznego o charakterze chuligańskim, takie jak zamieszki i burdy uliczne prowadzące do znacznej dewastacji i niszczenia mienia oraz stwarzających zagrożenie życia i zdrowia obywateli. Postępowanie, które będzie miało na celu przywrócenie porządku publicznego realizowane będzie zgodnie z decyzjami odpowiednich funkcjonariuszy Policji.
Zagrożenie terrorystyczne
Rodzaje terroryzmu:
- terroryzm chemiczny;
- terroryzm nuklearny;
- bioterroryzm;
- terroryzm bronią klasyczną;
Obserwowany w ostatnim okresie wzrost przestępczości, łatwiejszy dostęp do broni i materiałów wybuchowych, powoduje znaczny wzrost prawdopodobieństwa dokonania aktów terroru polegających na:
- detonowaniu ładunków wybuchowych w miejscach publicznych, takich jak obiekty komunikacyjne, administracyjne, szkoły itp.
- przekazaniu fałszywej informacji o podłożeniu ładunków wybuchowych w obiektach użyteczności publicznej, powodując konieczność przeprowadzeniu procesu ewakuacji.