Gmina
Kalwaria Zebrzydowska

W dniu dzisiejszym mija 401. rocznica śmierci Mikołaja Zebrzydowskiego, fundatora Polskiej Jerozolimy i Kalwarii Zebrzydowskiej. W ubiegłym roku z okazji okrągłej rocznicy zrealizowaliśmy projekt Zebrzydowski 2020:

• opracowaliśmy i wydaliśmy monografię Mikołaja Zebrzydowskiego,
• zrealizowaliśmy film dokumentalny „Polska Jerozolima” w którym główną postacią będzie Mikołaj Zebrzydowski,
• wybito medal, kopia z 1601 roku z wizerunkiem Zebrzydowskiego.

 

Dziś krótka notka biograficzna:

Mikołaj Zebrzydowski (1553-1620)

Urodził się w 1553 r. jako drugi syn Floriana Zebrzydowskiego i Zofii Dzikówny. W latach 1565-1569 uczęszczał do Kolegium Jezuickiego w Braniewie, skąd wyniósł bardzo dobre wykształcenie oraz głęboką pobożność. Mając trzydzieści lat ożenił się z Dorotą Herburtówną, z którą miał czworo dzieci, pierworodnego syna Jana oraz córki: Annę, Gryzeldę i Zofię.

W 1585 r. został starostą generalnym krakowskim. Był marszałkiem sejmiku województwa krakowskiego w 1587 r. W latach 1601-1620 sprawował urząd wojewody krakowskiego, a w latach 1596-1600 marszałka wielkiego koronnego. Był starostą w swojej lanckorońskiej posiadłości. Wraz z królem Stefanem Batorym i Zygmuntem III Wazą brał udział w wielu bitwach i wojnach.
W latach 80. XVI w. związał się z obozem kanclerza Jana Zamojskiego, przez co stał się politycznym oponentem króla. Po śmierci Zamoyskiego w 1605 r. stanął na czele opozycji przeciw Zygmuntowi III Wazie, co doprowadziło w 1606 r. do rokoszu, na którego czele stanął, a który stłumiony został w wyniku poniesionej klęski w bitwie stoczonej w 1607 r. pod Guzowem. Po klęsce rokoszu odsunął się od życia politycznego.

Będąc pod wpływem popularnego wówczas dzieła Christiana Adrichomiusza, opisującego Jerozolimę w czasach Chrystusa, do Jerozolimy wysłał swojego dworzanina Hieronima Strzałę, który przywiózł z Ziemi Świętej gipsowe modele kaplic: Krzyża Świętego i Grobu Chrystusa. W 1602 r. Zebrzydowski podpisał akt fundacyjny pod budowę klasztoru i sprowadził na to miejsce ojców bernardynów. Obiekty te stały się zaczątkiem pierwszej Polskiej Jerozolimy, która w ciągu wieków stała się cennym skarbem Kościoła i narodu polskiego.

Widząc wielką popularność drózek i klasztoru oraz coraz liczniejsze rzesze przybywających pielgrzymów dokonał w 1617 r. lokacji miasta Zebrzydowa.

Po śmierci żony Doroty w 1610 r. coraz częściej spędzał czas w klasztorze.

Zmarł 17 czerwca 1620 r. a jego doczesne szczątki spoczęły obok żony na Wawelu.

Mikołaj Zebrzydowski był inicjatorem i wielkim fundatorem zespołu dróżkowego z klasztorem oraz miasta dzisiejszej Kalwarii Zebrzydowskiej. Wspierał ubogich i był dobrodziejem wielu krakowskich kościołów i konwentów, a także kościoła i szpitala w Zebrzydowicach. Miał bardzo dobre relacje ze Stolicą Apostolską. Papieże Klemens VIII oraz Paweł V uważali Zebrzydowskiego za pierwszego wśród świeckich obrońcę Kościoła katolickiego w Polsce.