W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Dodatkowo, korzystanie z naszej witryny oznacza akceptację przez Państwa klauzuli przetwarzania danych osobowych udostępnionych drogą elektroniczną.

Szkolenie

Powrót

Rekomendacje językowe

Rekomendacje językowe redakcji centralnej Portalu RP dla redaktorów serwisów jednostek samorządu terytorialneg

Zasada nadrzędna

Pisz zgodnie z zasadami prostego języka i regułami poprawnej polszczyzny. Jeśli masz wątpliwości, korzystaj ze słownika PWN, a nie z niesprawdzonych źródeł internetowych. Tekst powinien być zrozumiały dla osoby z wykształceniem na poziomie maksymalnie 8-9 lat nauki szkolnej.

Zasady szczegółowe – użytkownik

  1. Do użytkownika zwracaj się bezpośrednio, w 2 osobie liczby pojedynczej (per ty), np. Wpisz adres e-mail, Sprawdź, co musisz przygotować. Unikaj zwrotów typu „Państwo”.
  2. Nie używaj form osobowych, które identyfikują płeć (np. zmieniłeś, zrobiłaś), ani form nieosobowych – unikaj strony biernej (np. dokonano zmiany) i rzeczowników odczasownikowych (np. dokonanie zmiany).
  3. Nie używaj języka specjalistycznego, np. prawniczego czy urzędowego. Nie jest on dla wszystkich zrozumiały. Pisz prosto. Używaj słów dobrze znanych, aby czytelnik zrozumiał informację i z niej skorzystał.
  4. Jeśli musisz użyć trudnego słowa czy wyrażenia, zapisuj jego wyjaśnienie w nawiasie, np. konwersja (przestawianie).
  5. Używaj języka korzyści, kiedy tworzysz kartę usługi. Pamiętaj, aby jej tytuł był precyzyjny i informował użytkownika, co może dzięki niej uzyskać, np. Skorzystaj z dofinansowania na…, Uzyskaj świadczenie dla…. Zawsze, kiedy to możliwe, dodawaj również sekcję Dlaczego warto.

Zasady szczegółowe – małe i wielkie litery

  1. Pisownia zaimków osobowych: (ci, tobie, cię) – rekomendacja – mała litera w artykułach.
  2. Małymi literami zapisuj, np.:
  • profil zaufany;
  • adresy stron internetowych w potocznym znaczeniu, np. gov.pl, bip.gov.pl (ale Gov.pl jako nazwa własna zapisuj wielką literą, np. zespół Gov.pl, portal Gov.pl);
  • nazwy aktów prawnych, gdy używasz ich potocznie, np. zgodnie z art. ustawy;
  • ministrów jako funkcje i osoby – małymi (wielkimi jako organy – Minister Obrony Narodowej, ale: minister właściwy do spraw...);
  • określenia takie, jak: redaktor, publikator, administrator;
  • nazwy pospolite, np.:
    • jednostka samorządu terytorialnego,
    • placówka edukacyjna
    • ośrodek pomocy społecznej,
    • ośrodek kultury,
    • urząd,
    • sesje online,
    • zamówienia publiczne itd.
  • jednostki okręgów administracyjnych, np.
  • gmina,
  • powiat,
  • województwo.

 Np. W gminie Kleszczów wydobywa się węgiel brunatny.

  • nazwy województw, powiatów, np.:
  • powiat zambrowski,
  • powiat otwocki,
  • województwo małopolskie,
  • województwo mazowieckie,
  • województwo podkarpackie.
    Nazwy powiatów i województw zapisujemy w całości małymi literami. W narzędniku i miejscowniku nazwy te będą miały końcówkę –im, np. w województwie mazowieckim, w powiecie zambrowskim.
  1. Wielkimi literami zapisuj, np.:
  • nazwy własne, czyli jednostkowe (niepowtarzalne) nazwy:
  • urzędów, np. Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego, Samorząd Województwa Mazowieckiego;
  • placówek edukacyjnych, np. I Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Mikołaja Kopernika w Krośnie, Szkoła Podstawowa nr 236 z Oddziałami Integracyjnymi im. Ireny Sendlerowej;
  • ośrodków pomocy społecznej, np. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jabłonnie Lackiej, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Dąbrowie Białostockiej;
  • instytucji samorządowych, np. Muzeum Narodowe w Kielcach, Opera i Filharmonia Podlaska.
  • nazwy regionów, np.
  • Poznańskie,
  • Krakowskie,
  • Łowickie.

Nazwy regionów w narzędniku i miejscowniku będą miały końcówkę -em, np. w Poznańskiem, w Mazowieckiem, o Krakowskiem, ale już: w województwie wielkopolskim, w województwie mazowieckim, o województwie krakowskim.

  • nazwy gmin – gdy piszemy o gminie w znaczeniu instytucji (taka, która ma osobowość prawną, NIP, REGON i może np. zorganizować przetarg czy podpisać umowę), np.
  • Gmina Słupno,
  • Gmina Dubicze Cerkiewne.

Np. W związku z obowiązkiem zagospodarowania odpadów Gmina Kleszczów zorganizowała przetarg.

  • nazwy powiatów – tylko w przypadku, gdy piszemy o powiecie w znaczeniu instytucji (taki, który ma osobowość prawną, NIP, REGON i może np. zorganizować przetarg czy podpisać umowę), np.
  • Powiat Hajnowski realizuje zadania zlecone w ramach nieodpłatnej pomocy prawnej.
  • Powiat Łosicki zrealizował inwestycję z Funduszu Dróg Samorządowych.

Pamiętaj, że w tym znaczeniu nazwę instytucji stanowi całe wyrażenie (np. Powiat Hajnowski, Powiat Łosicki) – dlatego wyraz powiat zapisujemy również wielką literą.

  1. Nazwy programów, strategii i projektów zapisujemy tak, jak nazwy książek – pierwszy wyraz wielką literą, np. Program grantowy „Rozgrzewamy polskie serca” (nie: PROGRAM GRANTOWY „ROZGRZEWAMY POLSKIE SERCA”).
  2. Zawsze wersalikami zapisujemy skrótowce:
  • NIP,
  • REGON,
  • PESEL.

Zasady szczegółowe – linki i załączniki

  1. Linki do stron lub dokumentów powinny precyzyjnie wskazywać, do czego odsyłają, np. Jak założyć profil zaufany. Nie linkuj pojedynczych słów jak: link, strona, tutaj.
  2. Konsekwentnie stosuj linki. Ta sama nazwa linku w danym artykule nie może prowadzić do różnych celów.
  3. Stosuj linki prowadzące bezpośrednio do celu, a nie do np. strony głównej, co sprawia, że użytkownik sam musi szukać właściwej podstrony czy zakładki.
  4. Przy plikach do pobrania zamieszczaj informację o formacie i rozmiarze pliku.
  5. Sprawdź przed publikacją, czy poprawnie dodajesz zdjęcia do artykułów.
  6. Klauzula RODO (polityka prywatności) powinna znajdować się w stopce na dole strony (tzw. stopka witryny), w innych miejscach może być linkowana, tylko jeśli to konieczne, by użytkownik się z nią zapoznał).

Zasady szczegółowe – formatowanie i układ treści

  1. Stosuj wypunktowania, jeśli możesz.
  2. Pisz krótkie zdania. Stosuj naturalny szyk zdania (najpierw rzeczownik, potem czasownik). Unikaj zdań wielokrotnie złożonych, żargonu branżowego i trudnego słownictwa. Wybieraj słowa krótsze i prostsze, dobrze znane. Jeśli wprowadzasz trudne terminy, wyjaśnij je.
  3. Kluczową, najważniejszą informację zamieść na początku tekstu. Nie zmuszaj czytelnika do zapoznania się z całością tekstu, który może go nie interesować.
  4. W tekście, szczególnie specjalistycznym, nie stosuj synonimów dla urozmaicenia. Posługuj się konsekwentnie jednym określeniem do opisywania stale tej samej, konkretnej sytuacji lub rzeczy.
  5. Jeden akapit, to jedna myśl.
  6. Rozwijaj skrótowce:
  • przy pierwszym wystąpieniu: profil zaufany (PZ), Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Ożennej (OEE Ożenna). Nie stosuj skrótów (wg – według, pow. – powyżej).
  • Wyjątki: na stronie głównej samorzad.gov.pl nie rozwijamy skrótowców takich, jak: MOPS, GOPS, OPS. Ale jeśli skrótowce te pojawiają się w artykule, rozwiń je.
  1. Cytat wyróżniaj cudzysłowem.
  2. Unikaj powtórzeń informacji.
  3. Unikaj niepotrzebnych słów i zbędnych szczegółów oraz wielkich liter jako wyróżników treści (w Internecie słowa pisane wielkimi literami, np. UWAŻAJ, oznaczają krzyk).
  4. Przepisy prawa podawaj (jeśli są konieczne) na samym końcu informacji.
  5. Nadawaj tekstom powtarzalną strukturę.
  6. Nie justuj tekstu.
  7. Formatuj tekst w panelu redakcyjnym GovPress. Nie wklejaj tekstu sformatowanego w popularnych edytorach tekstowych.
  8. Jeśli aktualizujesz treści co jakiś czas, zastanów się, czy koniecznie musisz utworzyć nowy artykuł. Jeśli nie, zaktualizuj stary artykuł, bo nie wiesz, na ilu stronach internetowych został podlinkowany. Gdy wycofujesz go z publikacji, to linki, które do niego prowadzą, wyświetlają błąd.
  9. Nie wrzucaj do kosza opublikowanych artykułów. Wycofaj publikację, jeśli konieczne jest usunięcie jej ze strony. Użytkownik mógł zapisać sobie jej adres URL i po wpisaniu go w wyszukiwarkę trafi do kosza (będzie to widać w nawigacji okruszkowej). Zawsze najpierw wycofaj publikację, a potem przenoś ją do kosza.
  10. Etykiety zakładek formułuj ogólnie i zwięźle, np. Zasady ogólne, Struktura organizacyjna. Tylko pierwsze słowo etykiety zapisuj wielką literą, reszta małą. Unikaj powielonych nagłówków (np. w zakładce Struktura organizacyjna nie wprowadzaj dodatkowego nagłówka o tej samej treści).
  11. Nie zmieniaj nazw zakładek w menu strony głównej ani ich kolejności. Poprawna kolejność zakładek to: O powiecie/ O gminie, Co robimy, Aktualności, Załatw sprawę, Kontakt.

Zasady związane z dostępnością

  1. Do zdjęć dodawaj opis alternatywny. Nie zamieszczaj tej samej informacji w podpisie pod zdjęciem i opisie alternatywnym. To nie jest to samo. Opis alternatywny ma opowiadać, co jest na zdjęciu lub grafice, tak jak opowiada się komuś, co widzi się np. za oknem.
  2. Nie wyróżniaj treści jedynie kolorem. Pamiętaj, że są osoby, które nie rozróżniają kolorów – słabowidzące czy daltoniści.
  3. Zamiast wykresów zamieszczaj tabelę z danymi. Osoba niewidoma ją przeczyta, a dane tabelaryczne będą mogli wykorzystać dziennikarze czy statystycy.
  4. Stosuj nagłówki i korzystaj ze struktury w panelu redakcyjnym GovPress. Nie twórz „fałszywych nagłówków” poprzez pogrubianie tekstu czy powiększanie czcionek. Pierwszy śródtytuł powinien być nagłówkiem typu 3. Tytuł artykułu automatycznie jest nagłówkiem typu 2, a nazwa instytucji nagłówkiem typu 1. Tytuł sekcji automatycznie jest nagłówkiem typu 3.
  5. Jeśli link otwiera się w nowym oknie lub przenosi do innego serwisu, informuj o tym w  dymku, np. Otworzy się w nowym oknie lub Przejście do serwisu zewnętrznego.

Przydatne materiały