Pryszczyca – wspólne działanie, wspólne bezpieczeństwo
15.04.2025
Pryszczyca to wysoce zakaźna choroba wirusowa zwierząt parzystokopytnych, takich jak bydło, owce, kozy, świnie oraz dzikie zwierzęta (np. sarny, jelenie). Choroba objawia się pęcherzykami i pęcherzami na błonach śluzowych jamy ustnej, wargach, języku, nosie, wymieniu, racicach, które po pęknięciu tworzą nadżerki. Towarzyszą temu gorączka, apatia, kulawizny, sztywny chód, nadmierne ślinienie, utrudnione przeżuwanie i spadek apetytu oraz produkcji mleka. U młodych zwierząt może prowadzić do szybkiej śmierci, u dorosłych śmiertelność jest niska.
Choroba rozprzestrzenia się przez bezpośredni kontakt z zakażonymi zwierzętami, skażone produkty zwierzęce (mięso, mleko), nasienie, zarodki, skórę, wełnę, ściółkę, paszę, wodę, sprzęt rolniczy, pojazdy, odzież i osoby obsługujące zwierzęta. Wirus jest obecny w wydychanym powietrzu, wydzielinach i wydalinach już na kilka dni przed pojawieniem się objawów, a zwierzęta mogą być nosicielami nawet do trzech lat.
U ludzi pryszczyca występuje rzadko i zwykle ma łagodny przebieg, ale zakażenie może nastąpić przez kontakt z chorymi zwierzętami lub spożycie surowego, skażonego mięsa i niepasteryzowanego mleka.
Zapobieganie chorobie opiera się na bioasekuracji: wprowadzaniu zwierząt z legalnych źródeł, izolacji nowych osobników, regularnych badaniach weterynaryjnych, dezynfekcji sprzętu i pomieszczeń, higienie personelu oraz ograniczeniu kontaktów z innymi zwierzętami i osobami. W przypadku podejrzenia pryszczycy należy niezwłocznie zgłosić to odpowiednim służbom, ograniczyć ruch zwierząt i ludzi oraz współpracować z inspekcją weterynaryjną.
Pryszczyca powoduje poważne straty ekonomiczne, w tym masowe uboje zakażonych zwierząt, zakazy eksportu oraz koszty zwalczania choroby. Polska jest obecnie uznana za kraj wolny od pryszczycy, jednak ze względu na ogniska choroby w sąsiednich krajach, wprowadzono zaostrzone środki kontroli i monitoringu, aby zapobiec jej rozprzestrzenianiu się.
Dodatkowe informacje oraz materiały na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
bk, wch